- Details
- Category: CHINA
- Published: Tuesday, 06 May 2025 09:32
- Hits: 7893
จีนเสี่ยงที่จะเข้าสู่ภาวะเงินฝืดรุนแรงขึ้น เนื่องจากเปลี่ยนเส้นทางการส่งออกไปยังสหรัฐฯ ไปสู่ตลาดในประเทศ
CNBC CHINA ECONOMY : Anniek Bao @in/anniek-bao-460a48107/ @anniekbyx
จุดสำคัญ
ขณะที่ภาษีศุลกากรส่งผลกระทบต่ออุปสงค์จากต่างประเทศ จีนกำลังผลักดันให้ผู้ส่งออกย้ายการส่งออกไปประเทศอื่น ซึ่งการกระทำดังกล่าวมีความเสี่ยงที่จะทำให้เกิดภาวะเงินฝืดมากขึ้นในเศรษฐกิจที่ประสบปัญหาจากการบริโภคที่อ่อนแอและกำลังการผลิตที่มากเกินไปอยู่แล้ว
สำหรับ ปี 2568 ทั้งปี โกลด์แมนแซคส์คาดการณ์ว่าอัตราเงินเฟ้อค้าปลีกของจีนจะลดลงเหลือ 0% จากการเติบโต 0.2% เมื่อเทียบเป็นรายปีในปี 2567 และราคาขายส่งจะลดลง 1.6% จากการลดลง 2.2% เมื่อปีก่อน
แม้ว่า จะมีเสียงเรียกร้องให้มีการกระตุ้นเศรษฐกิจที่เข้มงวดยิ่งขึ้น นักเศรษฐศาสตร์หลายคนเชื่อว่าปักกิ่งน่าจะรอจนกว่าจะเห็นสัญญาณที่ชัดเจนของการเสื่อมถอยทางเศรษฐกิจ ก่อนที่จะใช้มาตรการทางการเงิน
SHENZHEN, CHINA - APRIL 12: A woman checks her smartphone while walking past a busy intersection in front of a Sam’s Club membership store and a McDonald’s restaurant on April 12, 2025 in Shenzhen, China.
Cheng Xin | Getty Images News
ขณะที่ภาษีนำเข้าที่สูงลิ่วทำให้ยอดสั่งซื้อสินค้าจากจีนของสหรัฐฯ ลดลง ประเทศจีนได้พยายามช่วยเหลือผู้ส่งออกในการเบี่ยงเบนการขายไปยังตลาดในประเทศ ซึ่งการกระทำดังกล่าวอาจคุกคามที่จะผลักดันให้เศรษฐกิจที่ใหญ่เป็นอันดับสองของโลกเข้าสู่ภาวะเงินฝืดที่รุนแรงยิ่งขึ้น
รัฐบาลท้องถิ่นและธุรกิจใหญ่ของจีนได้แสดงความสนับสนุนในการช่วยเหลือผู้ส่งออกที่ได้รับผลกระทบจากภาษีศุลกากรเพื่อเปลี่ยนเส้นทางผลิตภัณฑ์ของตนไปยังตลาดในประเทศเพื่อจำหน่าย JD.com, เทนเซ็นต์ และ Douyin ซึ่งเป็นแอปน้องสาวของ TikTok ในจีน เป็นหนึ่งในยักษ์ใหญ่ด้านอีคอมเมิร์ซที่ส่งเสริมการขายสินค้าเหล่านี้ให้กับผู้บริโภคชาวจีน
เฉิง ชิวผิง รองรัฐมนตรีกระทรวงพาณิชย์ กล่าวในแถลงการณ์เมื่อเดือนที่แล้วว่า ตลาดภายในประเทศอันกว้างใหญ่ของจีนถือเป็นกันชนที่สำคัญสำหรับผู้ส่งออกในการรับมือกับแรงกระแทกจากภายนอก และเรียกร้องให้หน่วยงานท้องถิ่นประสานความพยายามในการรักษาเสถียรภาพในการส่งออกและกระตุ้นการบริโภค
‘ผลข้างเคียงคือสงครามราคาที่รุนแรงระหว่างบริษัทจีน’ Yingke Zhou นักเศรษฐศาสตร์จีนอาวุโสจาก Barclays Bank กล่าว
ตัวอย่างเช่น JD.com ได้ให้คำมั่นที่จะจัดสรรเงิน 200,000 ล้านหยวน (28,000 ล้านดอลลาร์) เพื่อช่วยเหลือผู้ส่งออก และได้จัดทำส่วนเฉพาะบนแพลตฟอร์มสำหรับสินค้าที่เดิมตั้งใจจะจำหน่ายให้กับผู้ซื้อชาวสหรัฐฯ โดยมีส่วนลดสูงสุดถึง 55%
โจว กล่าวว่า การที่สินค้าลดราคาจำนวนมากไหลเข้ามาในตลาดสหรัฐฯ จะทำให้ผลกำไรของบริษัทลดลง ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อการจ้างงานโอกาสการจ้างงานที่ไม่แน่นอนและความกังวลเรื่องรายได้ที่คงที่เป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้ความต้องการของผู้บริโภคลดลง
หลังจากปรับตัวขึ้นเหนือศูนย์เล็กน้อยในปี 2566 และ 2567 ดัชนี ราคาผู้บริโภคก็ตกลงสู่ระดับติดลบ โดยลดลงติดต่อกัน 2 เดือนในเดือนกุมภาพันธ์และมีนาคม ดัชนีราคาผู้ผลิตลดลงติดต่อกันเป็นเดือนที่ 29ในเดือนมีนาคม โดยลดลง 2.5% จากปีก่อน ซึ่งถือเป็นการลดลงมากที่สุดในรอบ 4 เดือน
เนื่องจากสงครามการค้าส่งผลให้คำสั่งซื้อส่งออกลดลง ภาวะเงินฝืดในราคาขายส่งของจีนจึงมีแนวโน้มที่จะเพิ่มขึ้นเป็น 2.8% ในเดือนเมษายนจาก 2.5% ในเดือนมีนาคมตามรายงานของทีมนักเศรษฐศาสตร์ของ Morgan Stanley “เราเชื่อว่าผลกระทบจากภาษีศุลกากรจะรุนแรงที่สุดในไตรมาสนี้ เนื่องจากผู้ส่งออกจำนวนมากได้หยุดการผลิตและส่งสินค้าไปยังสหรัฐอเมริกา”
สำหรับ ทั้งปีนี้ Shan Hui หัวหน้านักเศรษฐศาสตร์จีนของ Goldman Sachs คาดว่าดัชนี CPI ของจีนจะลดลงเหลือ 0% จากการเติบโต 0.2% เมื่อเทียบเป็นรายปีในปี 2567และดัชนี PPI จะลดลง 1.6% จากการลดลง 2.2% เมื่อปีก่อน
จีนมีขีดจำกัดในการรับความเจ็บปวดสูงกว่าเรามาก ตามที่อดีตรักษาการรองผู้แทนการค้าสหรัฐฯ กล่าว
“ราคาจะต้องลดลงสำหรับผู้ซื้อในและต่างประเทศเพื่อช่วยดูดซับอุปทานส่วนเกินที่ผู้นำเข้าจากสหรัฐฯ ทิ้งไว้” ชานกล่าว และเสริมว่ากำลังการผลิตอาจไม่ปรับตัวอย่างรวดเร็วต่อ ‘การขึ้นภาษีกะทันหัน’ซึ่งมีแนวโน้มที่จะทำให้ปัญหากำลังการผลิตส่วนเกินในอุตสาหกรรมบางแห่งเลวร้ายลง
โกลด์แมน คาดการณ์ว่า ผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศที่แท้จริงของจีนจะเติบโตเพียง 4.0% ในปีนี้ แม้ว่าทางการจีนจะกำหนดเป้าหมายการเติบโตสำหรับปี 2025 ไว้ที่ ‘ประมาณ 5%’ ก็ตาม
เกมเอาชีวิตรอด
ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ของสหรัฐฯ ขึ้นภาษีนำเข้าสินค้าจากจีนเป็น 145% ในปีนี้ ซึ่งถือเป็นระดับสูงสุดในรอบศตวรรษส่งผลให้ปักกิ่งตอบโต้ด้วยการเก็บภาษีเพิ่มอีก 125% ภาษีที่สูงถึงระดับที่สูงเกินไปดังกล่าวส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อการค้าระหว่างสองประเทศ
ความพยายามร่วมกันของปักกิ่งในการช่วยเหลือผู้ส่งออกสินค้าที่ได้รับผลกระทบจากภาษีศุลกากรของสหรัฐฯ อาจเป็นเพียงมาตรการชั่วคราวเท่านั้น Shen Meng ผู้อำนวยการธนาคารเพื่อการลงทุน Chanson & Co. ซึ่งตั้งอยู่ในปักกิ่ง กล่าว
การสูญเสียการเข้าถึงตลาดสหรัฐฯ ส่งผลให้ผู้ส่งออกชาวจีนต้องเผชิญกับความตึงเครียดมากขึ้น ส่งผลให้เกิดความต้องการภายในประเทศที่อ่อนแอ ทำให้เกิดสงครามราคา อัตรากำไรที่ลดลง การชำระเงินที่ล่าช้า และอัตราการคืนสินค้าที่สูง
“สำหรับ ผู้ส่งออกที่สามารถเรียกเก็บราคาที่สูงขึ้นจากผู้บริโภคชาวอเมริกัน การขายในตลาดภายในประเทศของจีนเป็นเพียงหนทางหนึ่งในการเคลียร์สินค้าคงคลังที่ขายไม่ออกและบรรเทาความกดดันด้านกระแสเงินสดในระยะสั้น” Shen กล่าว ‘มีพื้นที่สำหรับกำไรเพียงเล็กน้อย’
อัตรากำไรที่ลดลงอาจบังคับให้บริษัทส่งออกบางแห่งต้องปิดกิจการ ในขณะที่บริษัทอื่นๆ อาจเลือกที่จะดำเนินงานด้วยการขาดทุน เพียงเพื่อไม่ให้โรงงานต้องหยุดดำเนินการ Shen กล่าว
เมื่อบริษัทต่างๆ ปิดตัวลงหรือลดขนาดการดำเนินงานมากขึ้น ผลกระทบดังกล่าวจะลุกลามไปสู่ตลาดแรงงาน ชานแห่งโกลด์แมนแซคส์ประมาณการว่า มีงาน 16 ล้านตำแหน่ง ซึ่งคิดเป็นมากกว่า 2% ของแรงงานจีนทั้งหมด ที่เกี่ยวข้องกับการผลิตสินค้าที่ส่งไปยังสหรัฐอเมริกา
เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว รัฐบาลทรัมป์ได้ยุติข้อยกเว้น ‘de minimis’ที่เคยอนุญาตให้บริษัทอีคอมเมิร์ซของจีน เช่น Shein และ Temu ส่งพัสดุมูลค่าต่ำมายังสหรัฐฯ โดยไม่ต้องเสียภาษีศุลกากร
Wang Dan ผู้อำนวยการบริษัทที่ปรึกษาความเสี่ยงทางการเมือง Eurasia Group ในจีน กล่าวเตือนว่าการเลิกจ้างพนักงานกำลังเพิ่มมากขึ้นในภูมิภาคที่พึ่งพาการส่งออก โดยระบุว่า “การยกเลิกกฎเกณฑ์ de minimis และกระแสเงินสดที่ลดลงกำลังผลักดันให้ธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อมจำนวนมากเข้าสู่ภาวะล้มละลาย”
เธอคาดว่า อัตราการว่างงานในเขตเมืองจะสูงถึง 5.7% โดยเฉลี่ยในปีนี้ ซึ่งสูงกว่าเป้าหมายอย่างเป็นทางการที่ 5.5%หวังกล่าว
ปักกิ่ง ถือครองอำนาจกระตุ้นเศรษฐกิจ
การส่งออกที่พุ่งสูงขึ้นในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมาช่วยให้จีนชดเชยภาวะตกต่ำของภาคอสังหาริมทรัพย์ที่ส่งผลกระทบต่อการลงทุนและการใช้จ่ายของผู้บริโภค ส่งผลให้การเงินของรัฐบาลและภาคการธนาคารตึงตัว
ปัญหาในภาคอสังหาริมทรัพย์ ประกอบกับภาษีศุลกากรที่สูงเกินไปของสหรัฐฯ หมายความว่า ‘เศรษฐกิจกำลังเผชิญกับปัญหาใหญ่สองประการในเวลาเดียวกัน’ Ting Lu หัวหน้านักเศรษฐศาสตร์จีนของ Nomura กล่าวในบันทึกล่าสุด พร้อมเตือนว่าความเสี่ยงดังกล่าวเป็น ‘แรงกระแทกต่ออุปสงค์ที่แย่กว่าที่คาดไว้’
เจพีมอร์แกน กล่าวว่า เป็นผลประโยชน์ของทั้งสหรัฐฯ และจีนที่จะหาทางประนีประนอมกันได้
แม้ว่า จะมีเสียงเรียกร้องให้มีการกระตุ้นเศรษฐกิจที่เข้มงวดยิ่งขึ้น นักเศรษฐศาสตร์หลายคนเชื่อว่าปักกิ่งน่าจะรอจนกว่าจะเห็นสัญญาณที่ชัดเจนของการเสื่อมถอยทางเศรษฐกิจ ก่อนที่จะใช้มาตรการทางการเงิน
“ทางการไม่ได้มองภาวะเงินฝืดว่าเป็นวิกฤต แต่กลับกำหนดให้ราคาต่ำเป็นกันชนเพื่อรองรับการออมของครัวเรือนในช่วงเปลี่ยนผ่านทางเศรษฐกิจ”หวังแห่ง Eurasia Group กล่าว
เมื่อถูกถามถึงผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากการแข่งขันที่เพิ่มขึ้นภายในตลาดจีน จัสติน อี้ฟู หลิน ศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัยปักกิ่ง กล่าวว่าปักกิ่งสามารถใช้นโยบายการคลัง การเงิน และนโยบายที่กำหนดเป้าหมายอื่นๆ เพื่อกระตุ้นอำนาจซื้อ
‘ความท้าทายที่สหรัฐฯ เผชิญนั้นใหญ่กว่าของจีน’ เขากล่าวกับผู้สื่อข่าวเมื่อวันที่ 21 เมษายนเป็นภาษาจีนกลาง ซึ่งแปลโดย CNBC หลินเป็นคณบดีสถาบันเศรษฐศาสตร์โครงสร้างใหม่
เขาคาดหวังว่า สถานการณ์ภาษีศุลกากรในปัจจุบันจะได้รับการแก้ไขในเร็วๆ นี้ แต่ไม่ได้ระบุกรอบเวลาที่ชัดเจน แม้ว่าจีนจะยังคงมีศักยภาพในการผลิตอยู่ แต่หลินกล่าวว่าจะต้องใช้เวลาอย่างน้อยหนึ่งหรือสองปีกว่าที่สหรัฐฯ จะกลับมาผลิตสินค้าได้อีกครั้ง ซึ่งหมายความว่าผู้บริโภคชาวอเมริกันจะได้รับผลกระทบจากราคาที่สูงขึ้นในระหว่างนี้
Evelyn Cheng จาก CNBC มีส่วนสนับสนุนในการเขียนเรื่องนี้
